پرستاری از اهل بیت (علیهما السلام)
از اقدامات بسیار ارزشمند زینب کبری (سلام الله علیها) در حفظ مقام امامت و ولایت، پرستاری و حراست از امام و حجت زمانه، امام سجاد (علیه السلام) تنها یادگار و فرزند و پسر امام حسین (علیه السلام) میباشد. هنگامی که خیمهها را آتش زدند و زنان و کودکان فرار کردند، زینب کبری (سلام الله علیها) برای نجات امام سجاد (علیه السلام) به درون خیمه آتش گرفته رفت.1 فاطمه دختر امام حسین (علیه السلام) میگوید: زمانی که با ضربه نیزه یکی از دشمنان بی هوش شدم، وقتی به هوش آمدم سرم را در دامان عمه ام زینب (سلام الله علیها) دیدم که بر بالای سرم میگریست و از من مراقبت میکرد.2 امام زین العابدین(علیه السلام) در جریان عاشورا در تب و التهاب میسوخت و زینب چشم از ایشان بر نمی داشت؛ چرا که میدانست ایشان ادامه سلسله پاک امامت و ولایت است و باید از جان امامش برای بقای مسیر راستین امامت مراقبت نماید. امام سجاد (علیه السلام) درباره حضرت زینب (سلام الله علیها)میفرماید: وی با آن همه رنج و تعب از کربلا تا شام به پرستاری عیال، تحمل زاری اطفال و ثقفه احوال جمعی پریشان روزگار میپرداخت. وی از شدت خستگی و مشکلات، گاه از پای در میآمد؛ چنان که در یکی از منازل، نشسته به نماز مشغول بود. سبب را جویا شدم، گفت: سه شب است که غذای خود را به اطفال خردسال میدهم و امشب از شدت گرسنگی قدرت پای ایستادن ندارم. 3 در کوفه و در مجلس ابن زیاد نیز، هنگامی که فرمان قتل امام سجاد (علیه السلام) صادر میشود، دست در گردن امام انداخته و فرمود: «به خدا سوگند دست از او بر نخواهم داشت! اگر قصد کشتن او را داری من را هم با او بکش.»4 ابن زیاد وقتی جانفشانی حضرت زینب (سلام الله علیها) را مشاهده کرد، گفت: به خدا! من این زن را چنان میبینم که دوست دارد من او را با این جوان بکشم، او را رها کنید که همان بیماریش اورا بس است.»5
1- عباس قلی سپهر، ناسخ التواریخ در زندگی حضرت زینب( سلام الله علیها)، مترجم محمد باقر بهبودی، تهران؛ اسلامی، بی تا، ص 253؛ ذبیح الله محلاتی، ریاحین الشریعه، ج3، تهران ؛ دارالکتب الاسلامیه، 1364، ص
2- ذبیح الله محلاتی، همان کتاب، ص 285؛ سیدعبدالرزاق موسوی مقرم،مقتل الحسین (علیه السلام ) مترجم علی مخدومی ، چ 2،قم ؛نصایح ،1387، ص 301
3- ذبیح الله محلاتی، همان کتاب، ص 62
4- محمدبن نومان( شیخ مفید)، الارشاد، مترجم علی نقی گیلانی، ج2، قم؛ کنگره شیخ مفید، 1413ق، ص 116
5-ابوالفضل بهشتی، فلسفه و عوامل جاودانگی نهضت عاشورا، قم؛ دفتر تبلیغات اسلامی، 1385، ص123
عقیله بنی هاشم
5 جمادی الاول مصادف با روز ولادت حضرت زينب كبري(س) است. حضرت زینب (س) در روز عاشورا و روزهایی که اسرا در راه رسیدن به کوفه و شام بودند مراقبت از کودکان و اسرای کاروان حسینی و بیمار دشت نینوا امام سجاد(ع) را به عهده داشتند. با هدف گرامی داشت ولادت این بانوی بزرگ که نقش اساسی در گسترش فرهنگ اسلامی داشت روز ولادت ایشان را در تقویم به روز پرستار و بهورز نامگذاری نموده اند.
برای حضرت زینب القاب و اوصافی ذکر شده است از جمله: عقیله بنی هاشم، عالمه غیرمعلمه، عارفه، فاضله، کامله، عابده آل علی، موثقه (1) و کنیه اش «ام کلثوم» است. عقیله از القاب رایج حضرت زینب است که به معنای زن کریمه و ارزشمند است.(2)
در زمینه ارزشمندی کار پرستاری حضرت رسول اکرم (ص) فرمودند:«مَنْ قَامَ عَلَى مَرِيضٍ يَوْماً وَ لَيْلَةً بَعَثَهُ اللَّهُ مَعَ إِبْرَاهِيمَ خَلِيلِ الرَّحْمَنِ »؛ «هرکس یک شبانه روز از مریضی پرستاری کند خداوند روز قیامت او را با ابراهیم خلیل مبعوث می کند.»(3)
پی نوشت ها:
1. موسوعه الامام الحسین، ج10، ص372
2. ابن اثیر، النهایه، ج3، ص282
3.بحارالانوار،ج78،ص225
کلید فقر
کلید فقر
حضرت امام علی(علیه السلام) زمینه و سبب ایجاد فقر در زندگی و کارها را به سوء تدبیر و نداشتن استراتژی درست در آن می دانند از این رو در حدیثی می فرمایند : « سُوءُ التَّدبيرِ مِفتاحُ الفَقرِ» ؛« سوء تدبير، كليد فقر است .» غرر الحكم، ص353
امان از اسیری
امروز دوم صفر مصادف با ورود اسراي اهل بيت(ع) به مجلس يزيد در سال 61 هجری قمری است.
حضرت زینب (س) در کاروان اسیران، همراه دیگر بازماندگان قافله کربلا به کوفه و سپس به شام برده شد. سخنرانى قهرمانانه زینب (س) در کوفه، موجب دگرگونی افکار عمومى شد. وى در برابر نعره مستانه عبیدالله بن زیاد، آن گاه که به پیروزیش مى نازید و مى گفت: “کار خدا را با خاندانت چگونه دیدى؟!” با شهامت و شجاعت وصف ناپذیرى گفت: جز زیبایى چیزى ندیده ام. شهادت براى آنان مقدر شده بود. آنان به سوى قربانگاه خویش رفتند به زودى خداوند آنان و تو را مى آورد تا در پیشگاه خویش داورى کند».(1)
آن گاه که ابن زیاد دستور قتل امام سجاد (ع) را صادر کرد، زینب (س) با شهامت تمام، برادر زاده اش را در آغوش گرفت و گفت: اگر خواستى او را بکشى مرا هم بکش. به دنبال اعتراض زینب(س) ، ابن زیاد از کشتن امام پشیمان شد.(2)
کاروان آزادگان به دمشق رفت. در شام نیز زینب توانست افکار عمومى را دگرگون نماید. جلسه اى یزید به عنوان پیروزى ترتیب داده بود و در حضور بازماندگان واقعه کربلا، سربریده ی حسین (ع) را در تشت نهاد و با چوبدستى به صورتش مى زد، زینب کبرى با سخنرانى خویش غرور یزید را در هم کوفت و او را از کرده خویش پشیمان کرد. سرانجام یزید مجبور شد کاروان را با احترام به مدینه برگرداند.
پس از حادثه کربلا حضرت زینب(س) ، حدود یک سال و شش ماه بیشتر زندگی نکرد.
پینوشتها:
1ـ سید بن طاوس، لهوف، ص 218؛ مقرم، مقتل الحسین، ص 324.
2ـ مفید، ارشاد، ص 116 ؛ مجلسی، بحار الانوار، ج 45، ص 117.
12محرم
امروز مصادف است با 12 محرم در چنین روزی در سال 61 هجری قمری اجساد شهداي كربلا توسط امام سجاد(ع) به كمك جمعي از بني اسد دفن گردید و هم چنین روز ورود اهل بيت سيدالشهدا به كوفه است که حضرت زينب(س) حضرت ام كلثوم(س) و حضرت سجاد(ع) در ورود به كوفه با هدف روشنگری جامعه و افشاگری جنایات بنی امیه به ایراد سخن و خطبه خوانی نمودند.
البته بنا به روایتی امروز مصادف با روز شهادت حضرت امام زين العابدين(ع) در سال 95 هجری قمری نیز می باشد.
امام سجاد (ع) در سال 38هجري در شهر كوفه متولد شد. بعضي محلّ تولد او را شهر مدينه در روز پنج شنبه , پنجم شعبان سال 38هجري نوشته اند.
روز شهادت حضرت را 12 يا 25محرم سال 95هجري و مدت عمر شريف حضرت را 57سال ذكر كرده اند. علت شهادت حضرت بُغض و كينه اي بود كه هشام بن عبدالملك نسبت به امام سجاد(ع) داشت. هنگامي كه هشام در حال حج بود، ديد مردم براي علي بن الحسين راه باز مي كنند و او با عزّت و احترام بسيار دور خانه خدا طواف مي كند ، ولي وقتي خودش خواست طواف كند، كسي به او توجّهي نكرد. از اين جا بغض و كينه حضرت در دلش بود تا بالاخره او را به شهادت رساند. مدفن شريف حضرت بقيع است .(شيخ عباس قمي، منتهي الآمال , ج 2 ص 40 )